FSMA - welke rol speelt ze in het financiële landschap?
De FSMA (Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten), opgericht op 1 april 2011, is een Belgische autoriteit die de opvolger is van de Bankcommissie. De FSMA houdt samen met de Nationale Bank van België (NBB) toezicht op de financiële sector.
Het FSMA-statuut
De FSMA heeft het statuut van autonoom overheidsorgaan. Dat betekent dat zij wettelijk is opgericht en dat zij elke taak van algemeen belang die haar door de wetgever wordt toevertrouwd, onafhankelijk uitvoert.
De taken van de FSMA
Als toezichthouder heeft de FSMA als hoofddoel ervoor te zorgen dat de financiële consument eerlijk en correct wordt behandeld.
Daartoe zijn haar bevoegdheden onderverdeeld in 6 taken:
Toezicht op de financiële markten en controle van de financiële verslaglegging van ondernemingen
- De FSMA zorgt ervoor dat de informatie die de genoteerde vennootschappen bekendmaken, duidelijk en transparant is.
- Het zorgt er ook voor dat deze informatie tijdig wordt verspreid.
- Het zorgt ervoor dat alle financiële informatie voor iedereen tegelijk beschikbaar is.
- Het volgt in real time de evolutie van de op Euronext Brussel genoteerde instrumenten. Daartoe maakt het gebruik van krachtige monitoringinstrumenten.
- Bij een probleem kan de FSMA de handel in een aandeel opschorten en bijkomende analyses uitvoeren. Die analyses kunnen leiden tot onderzoeken of sancties in geval van bijvoorbeeld marktmanipulatie of handel met voorkennis.
- Voorafgaand aan een openbare aanbieding van effecten in België keurt de FSMA de advertenties en het prospectus goed.
- Bij een overnamebod zorgt de FSMA ervoor dat alle aandeelhouders eerlijk worden behandeld.
Toezicht op financiële dienstverleners en tussenpersonen
- De volgende organisaties moeten geregistreerd zijn bij de FSMA of een vergunning hebben om hun activiteiten uit te oefenen: fondsbeheerders, beleggingsadvies- en portefeuillebeheerders, gereglementeerde vastgoedvennootschappen, onafhankelijke financiële planners, crowdfundingplatforms, wisselkantoren en financiële tussenpersonen en kredietverstrekkers.
- Als deze organisaties niet voldoen aan de voorwaarden voor hun registratie of toelating, kan de FSMA ze schorsen of uitschrijven.
- De FSMA houdt ook toezicht op bepaalde ondernemingen die bij een andere toezichthouder zijn ingeschreven of een vergunning hebben. Dat is bijvoorbeeld het geval voor verzekeringsondernemingen en banken.
- De controles worden uitgevoerd op verschillende onderwerpen zoals professionele integriteit, organisatie en continuïteit van de activiteiten, goed bestuur, deskundigheid van leidinggevenden, wetgeving inzake financiering van terrorisme en witwassen, en naleving van opleidingsvereisten.
Controle van financiële producten
- De FSMA houdt toezicht op financiële producten zoals spaarrekeningen, fondsen, verzekeringsproducten en derivaten.
- Zij controleert of reclame voor financiële producten begrijpelijk en correct is om misleidende reclame te voorkomen.
- Zij heeft een moratorium ingesteld op de verhandeling van bijzonder complexe gestructureerde producten in België. Dit zal de complexiteit voor de consument helpen verminderen.
- Het verbiedt het op de markt brengen van producten die ongeschikt worden geacht voor consumenten. Een dergelijk verbod geldt bijvoorbeeld voor derivaten met een hefboomwerking of virtuele valuta, of voor “verhandelde” levensverzekeringen.
Controle van de gedragsregels
- De FSMA zorgt ervoor dat de consument alleen financiële producten koopt die passen bij zijn beleggingsdoelstellingen en -profiel.
- Het zorgt ervoor dat de belangen van financiële organisaties niet vóór die van de consumenten komen.
- De FSMA voert inspecties uit bij bedrijven om ervoor te zorgen dat de gedragsregels worden nageleefd. Zij ziet er bijvoorbeeld op toe dat de bedrijven over adequate procedures beschikken om te voorkomen dat de consument producten krijgt voorgeschoteld die voor hem niet geschikt zijn.
Deze inspecties worden met name uitgevoerd in de vorm van “mystery shopping”, waarbij de inspecteurs zich voordoen als consumenten.
Controle op aanvullende pensioenen
- De FSMA zorgt ervoor dat de sociale wetgeving inzake aanvullende pensioenen wordt nageleefd. Zij zorgt er met name voor dat toekomstige gepensioneerden over alle nodige informatie over hun pensioenrechten beschikken.
- Als een pensioenfonds een financieel tekort heeft, legt de FSMA een reorganisatie- of herstelplan op om het tekort te verhelpen.
- De FSMA behandelt zowel klachten als kwesties in verband met aanvullende pensioenen.
- Een lijst met veelgestelde vragen is beschikbaar op de FSMA-website.
Bijdrage tot een betere financiële voorlichting van de consument
Bijdragen tot een betere financiële vorming van de bevolking is een van de wettelijke taken van de FSMA. Daartoe heeft zij Wikifin opgericht. Dit programma voor financiële vorming steunt op verschillende pijlers:
- De website www.wikifin.be die betrouwbare, neutrale en praktische informatie geeft over alle geldzaken.
- Bewustmakingsactiviteiten voor het grote publiek. Zo organiseert de FSMA jaarlijks een nationale themaweek om de financiële vorming te bevorderen.
- Programma’s voor jongeren. Om dit publiek te bereiken werkt de FSMA samen met verschillende onderwijsnetwerken.
- Het Wikifin Lab in Brussel geeft een concrete invulling aan de financiële educatie van de bevolking in België.
Met al die bevoegdheden wil de FSMA ervoor zorgen dat het financiële stelsel betrouwbaar is voor zijn gebruikers.
De verschillende werkingsmechanismen van de FSMA
Om haar taken te vervullen beschikt de FSMA over een groot aantal actiemogelijkheden:
- Communicatie van informatie en dialoog
- Circulaires en aanbevelingen
- Corrigerende maatregelen
- Inspecties
- Waarschuwingen
- Schorsingen
- Administratieve maatregelen
- Administratieve sancties
De organisatie van de FSMA
Het beheerscomité
De Raad van Bestuur is belast met het beheer en de administratie van de FSMA. Hij bepaalt ook de richting van zijn beleid. Alle individuele beslissingen en maatregelen die nodig zijn voor de uitoefening van de toezichthoudende taken van de FSMA worden door dit comité genomen. De beslissingen worden collectief genomen.
De voorzitter van het directiecomité
De voorzitter van het Uitvoerend Comité, Jean-Paul Servais, staat aan het hoofd van de FSMA. Hij vertegenwoordigt de FSMA in rechte en tegenover derden.
De Raad van Toezicht
De Raad van Toezicht is belast met het algemene toezicht op de werking en de financiering van de onderneming. Hij brengt ook advies uit over zijn prioriteiten en de uitvoering van zijn controlebeleid. Hij keurt met name het jaarverslag en de begroting van de FSMA goed.
Het auditcomité
Het Auditcomité controleert de begroting en de rekeningen van de FSMA. Het houdt ook toezicht op de interne audit. Het comité bestaat uit vier leden van de raad van toezicht.
De sanctiecommissie
De Sanctiecommissie is een onafhankelijk orgaan dat beslist over het opleggen van administratieve boetes. Zij bestaat uit 12 leden, waaronder 6 magistraten.
De financiële organisaties en hun producten voorgesteld op GeldExpert
Dat spreekt voor zich, maar het is altijd goed om eraan te herinneren dat wij op Mes-Finances alleen financiële instellingen en financiële producten voorstellen die erkend en goedgekeurd zijn door de FSMA.
Hier een klein overzicht van alle financiële instellingen die wij op Mes-Finances.be voorstellen en die ofwel actief zijn in België ofwel producten aanbieden die bestemd zijn voor de Belgische consument:
FSMA in de wereld
Als gevolg van de internationalisering van de markten en de Europese interne markt wordt de financiële regelgeving steeds meer op internationaal en Europees niveau bepaald.
Bijgevolg wordt internationale samenwerking en coördinatie tussen de verschillende toezichthouders steeds belangrijker.
De FSMA is lid van verschillende Europese en internationale organisaties die belast zijn met het opstellen van nieuwe regels en normen voor de financiële sector.
Europa
In Europa is de FSMA betrokken bij de opstelling en de omzetting van het nieuwe financiële reglement. Zij is lid van :
- ESMA (Europese Autoriteit voor effecten en markten)
- EIOPA (Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen)
De FSMA is ook betrokken bij de werkzaamheden van de :
- ECSR (Europees Systeem voor financieel toezicht) – Europees Comité voor systeemrisico’s
Internationaal
Internationaal is de FSMA lid van :
- IOSCO (International Organisation of Securities Commissions) – De internationale organisatie van toezichthouders op financiële markten en producten.
- IAIS (Internationale Vereniging van Verzekeringstoezichthouders)
- IOPS (Internationale Organisatie van Pensioentoezichthouders)
De FSMA is ook betrokken bij de werkzaamheden van de :
- FSB (Raad voor financiële stabiliteit)
Contact opnemen met de FSMA als consument
Als consument kunt u de FSMA bereiken via het contactformulier voor consumenten, per telefoon of per post.
FSMA – Consumentencontact
Congresstraat 12-14, 1000 Brussel
Tel: +32 2 220 52 11
Website: www.fsma.be
