De berekening van successierechten hangt af van de Regio waarin de persoon is overleden, het geërfde bedrag en de relatie tot de persoon in kwestie. Ontdek op geldexpert.be hoe de erfenisbelasting berekenen wordt in België.
Wat zijn de bepalende factoren bij de erfenisbelasting berekenen ?
De erfenisbelasting berekenen in België hangt af van de volgende factoren:
- Het Gewest waar de overledene gedomicilieerd was: het tarief dat wordt toegepast om de successierechten te berekenen verschilt naargelang de overledene gedomicilieerd was in het Waalse, Brusselse of Vlaamse Gewest. Als de overledene is verhuisd in de 5 jaar voor het overlijden, wordt rekening gehouden met het Gewest waar de overledene de laatste 5 jaar het langst heeft gewoond.
- Het geërfde bedrag: net zoals bij personenbelasting worden successierechten progressief berekend. Het is aan de gewesten om de hoogte van de bedragen (schijven) te bepalen waarboven de belastingtarieven worden verhoogd. Hoe hoger het geërfde bedrag, hoe hoger de successierechten.
- De relatie tussen de overledene en zijn erfgenamen: zowel kinderen als kleinkinderen, ouders en echtgenoten kunnen gunstigere tarieven genieten. Omgekeerd, als erfgenamen die geen familie zijn van de overledene in het testament worden genoemd, zullen zij hogere successierechten moeten betalen.
Goed om te weten: je kunt gemakkelijk erfenisbelasting berekenen met de erfenissimulator van Wikifin.
Welke tarieven worden gebruikt om erfenisbelasting te berekenen?
De volgende tarieven worden gebruikt om de erfenisbelasting te berekenen:
Berekening van successierechten voor kinderen, kleinkinderen, ouders, echtgenoten en samenwonenden (wettelijk en feitelijk)
Bedrag | Tarieven in het Waals Gewest |
Van 0 tot 12.500 euros | 3 % |
Van 12.500 tot 25.000 euros | 4 % |
Van 25.000 tot 50.000 euros | 5 % |
Van 50.000 tot 100.000 euros | 7 % |
Van 100.000 tot 150.000 euros | 10 % |
Van 150.000 tot 200.000 euros | 14 % |
Van 200.000 tot 250.000 euros | 18 % |
Van 250.000 tot 500.000 euros | 24 % |
Meer dan 500.000 euros | 30 % |
Bedrag | Tarieven in de regio Brussel |
Van 0 tot 50.000 euros | 3 % |
Van 50.000 tot 100.000 euros | 8 % |
Van 100.000 tot 175.000 euros | 9 % |
Van 175.000 tot 250.000 euros | 18 % |
Van 250.000 tot 500.000 euros | 24 % |
Meer dan 500.000 euros | 30 % |
Bedrag | Tarieven in het Vlaams Gewest |
Van 0 tot 50.000 euros | 3 % |
Van 50.000 tot 250.000 euros | 9 % |
Meer dan 250.000 euros | 27 % |
Let op: in het Vlaamse Gewest worden feitelijk samenwonenden alleen als directe erfgenamen beschouwd als ze een huishouden vormen en minstens een jaar onafgebroken hebben samengewoond.
Erfenisbelasting berekenen voor broers en zussen
Bedrag | Tarieven in het Waals Gewest |
Van 0 tot 12.500 euros | 20 % |
Van 12.500 tot 25.000 euros | 25 % |
Van 25.000 tot 75.000 euros | 35 % |
Van 75.000 tot 175.000 euros | 50 % |
Meer dan 175.000 euros | 65 % |
Bedrag | Tarieven in de regio Brussel |
Van 0 tot 12.500 euros | 20 % |
Van 12.500 tot 25.000 euros | 25 % |
Van 25.000 tot 50.000 euros | 30 % |
Van 50.000 tot 100.000 euros | 40 % |
Van 100.000 tot 175 euros | 55 % |
Van 175.000 tot 250.000 euros | 60 % |
Meer dan 250.000 euros | 65 % |
| Tarieven in het Vlaams Gewest |
De 0 à 35.000 euros | 25 % |
De 35.000 à 75.000 euros | 30 % |
Plus de 75.000 euros | 55 % |
Erfenisbelasting berekenen voor tantes, ooms, neven en nichten
Bedrag | Tarieven in het Waals Gewest |
Van 0 tot 12.500 euros | 25 % |
Van 12.500 tot 25.000 euros | 30 % |
Van 25.000 tot 75.000 euros | 40 % |
Van 75.000 tot 175.000 euros | 55 % |
Meer dan 175.000 euros | 70 % |
Bedrag | Tarieven in de regio Brussel |
Van 0 tot 50.000 euros | 35 % |
Van 50.000 tot 100.000 euros | 50 % |
Van 100.000 tot 175 euros | 60 % |
Meer dan 175.000 euros | 70 % |
Bedrag | Tarieven in het Vlaams Gewest |
Van 0 tot 35.000 euros | 25 % |
Van 35.000 tot 75.000 euros | 45 % |
Meer dan 75.000 euros | 55 % |
Opgelet: in het Vlaamse Gewest worden de erfenisbelasting berekenen op de totale nalatenschap en niet op het individuele aandeel van elke erfgenaam. Het totale bedrag aan successierechten wordt dus verdeeld tussen de erfgenamen.
Erfenisbelasting berekenen voor alle andere personen
Bedrag | Tarieven in het Waals Gewest |
Van 0 tot 12.500 euros | 30 % |
Van 12.500 tot 25.000 euros | 35 % |
Van 25.000 tot 75.000 euros | 60 % |
Van 75.000 tot 175.000 euros | 70 % |
Meer dan 175.000 euros | 80 % |
Bedrag | Tarieven in de regio Brussel |
Van 0 tot 50.000 euros | 50 % |
Van 50.000 tot 75.000 euros | 55 % |
Van 100.000 tot 175 euros | 65 % |
Meer dan 175.000 euros | 80 % |
Bedrag | Tarieven in het Vlaams Gewest |
Van 0 tot 35.000 euros | 25 % |
Van 35.000 tot 75.000 euros | 45 % |
Meer dan 75.000 euros | 55 % |
Opgelet: in het Vlaamse en Brusselse Gewest worden de erfenisbelastingen berekend op de totale nalatenschap en niet op het individuele aandeel van elke erfgenaam. Het totale bedrag aan successierechten wordt dus verdeeld tussen de erfgenamen.
Voorbeeld van hoe erfbelasting wordt berekend
Stel dat een overledene in Brussel een erfenis van 300.000 euro heeft nagelaten. Zijn enige overblijvende familie bestond uit vier tantes en ooms, die elk 75.000 euro erfden.
De erfenisbelasting berekenen we over de hele erfenis, dus over 300.000 euro. Dit betekent dat de erfgenamen in totaal 175.000 euro erfbelasting moeten betalen, wat neerkomt op 43.750 euro per erfgenaam.
Om uit te leggen hoe deze berekening tot stand is gekomen, gaan we als volgt te werk:
- De eerste 50.000 euro van de erfenis is onderworpen aan 35% belasting, oftewel 17.500 euro.
- De volgende 50.000 euro worden belast tegen 50%, wat neerkomt op 25.000 euro.
- De volgende 75.000 euro worden belast tegen 60%, dus in totaal 45.000 euro.
- De resterende 125.000 euro wordt belast tegen 70%, of 87.500 euro.
- Als je deze bedragen bij elkaar optelt, krijg je een totale successierechtenverplichting van 175.000 euro.
Aan de andere kant, als het systeem van berekening op basis van aandelen was toegepast, zou elke erfgenaam 30.000 euro aan successierechten hebben moeten betalen over zijn aandeel van 75.000 euro. Deze berekening zou dan als volgt verlopen:
- De eerste 50.000 euro van zijn aandeel wordt belast tegen 35%, dus 17.500 euro.
- De overige 25.000 euro wordt belast tegen 50%, dus in totaal 12.500 euro.
- Als we deze bedragen voor de vier erfgenamen bij elkaar optellen, bedraagt de totale successierechten 120.000 euro, dat is 55.000 euro minder dan de totale berekening.
Zijn er speciale tarieven voor erfenisbelasting?
In bepaalde gevallen zijn er voordelige tarieven voor successierechten.
Erfenisbelasting berekenen over de gezinswoning
De plaats waar uw gezin woont en eet, is uw gezinswoning.
In bepaalde scenario’s gelden er speciale regels voor de gezinswoning bij de berekening van de successierechten, die moeten worden betaald door partners, nakomelingen, kleinkinderen en ascendenten.
Wat zijn de financiële verplichtingen van de echtgeno(o)t(e) of partner met betrekking tot hun aandeel in de gezinswoning?
In elk van de drie Gewesten zijn er geen successierechten verschuldigd door de echtgeno(o)t(e) of partner voor hun aandeel in de gezinswoning.
- In het Waalse Gewest geldt dit voordeel voortaan onbeperkt voor de eigendom van de gezinswoning (voor echtgenoten en wettelijk samenwonenden). De overledene moet echter ten minste vijf jaar in de gezinswoning hebben gewoond.
- In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn echtgenoten en wettelijk samenwonenden niet onderworpen aan successierechten op hun aandeel in de gezinswoning.
- In het Vlaamse Gewest zijn echtgenoten, wettelijk samenwonenden en feitelijk samenwonenden die ten minste drie jaar onafgebroken een woning hebben gedeeld, vrijgesteld van successierechten op hun aandeel in de gezinswoning.
Wat zijn de financiële verplichtingen van kinderen, kleinkinderen en ouders met betrekking tot hun aandeel in de familiewoning?
- In het Vlaams Gewest zijn de rechtstreekse erfgenamen (ouders, kinderen en kleinkinderen) onderworpen aan de normale tarieven. Er gelden geen vrijstellingen of verminderingen.
- In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en het Waalse Gewest betalen de rechtstreekse erfgenamen een voordelig tarief, zoals weergegeven in de onderstaande tabel:
Bedrag | Voordelig tarief voor familieverblijf voor rechtstreekse erfgenamen in Wallonië | Voordelig tarief voor familieverblijf voor rechtstreekse erfgenamen in Brussel |
Van 0 tot 25.000 euros | 1 % | 2 % |
Van 25.000 tot 50.000 euros | 2 % | 2 % |
Van 50.000 tot 100.000 euros | 5 % | 5,3 % |
Van 100.000 tot 175.000 euros | 5 % | 6 % |
Van 175.000 tot 250.000 euros | 12 % | 12 % |
Van 250.000 tot 500.000 euros | 24 % | 24 % |
Meer dan 500.000 euros | 30 % | 30 % |
Erfenisbelasting berekenen voor erfgenamen van een familiebedrijf
- In het Waalse Gewest is de overdracht van een familiebedrijf volledig vrijgesteld van successierechten.
- In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest worden de successierechten aangepast tot 3% bij overdracht van een familiebedrijf in rechte lijn of tussen vennoten, en vastgesteld op 7% voor alle andere relaties.
- Ook in het Vlaamse Gewest genieten familiebedrijven een speciale behandeling. Onder bepaalde voorwaarden moeten erfgenamen slechts 3% successierechten betalen (in het geval van echtgenoten, partners of rechtstreekse afstammelingen) of 7% (voor andere situaties). En dit geldt ongeacht de waarde van het overgedragen bedrijf.
Andere voordelen bij de berekening van erfenisbelasting
In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Wallonië en Vlaanderen kunnen andere specifieke bepalingen van toepassing zijn:
- In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest genieten echtgenoten, kinderen, kleinkinderen en ouders een vrijstelling van successierechten op de eerste 15.000 euro, die volledig vrijgesteld is van belasting.
- In Wallonië zijn erfgenamen in rechte lijn vrijgesteld van successierechten over de eerste schijf, die is vastgesteld op 12.500 euro. Het is ook belangrijk om op te merken dat in Wallonië een bijkomende vrijstelling van 12.500 euro wordt toegekend wanneer het erfdeel van de erfgenaam minder dan 125.000 euro bedraagt.
- In het Vlaamse Gewest gelden speciale gunstige regels. Er wordt een vrijstelling van 50.000 euro toegekend op roerende goederen voor partners (echtgeno(o)t(e), samenwonenden), wat betekent dat er geen rechten verschuldigd zijn op deze eerste 50.000 euro. Als de erfenis in rechte lijn wordt doorgegeven aan de echtgeno(o)t(e), samenwonende, kinderen, kleinkinderen of ouders in Vlaanderen, worden de successierechten bovendien berekend door de roerende goederen (bankrekeningen, aandelen, obligaties, …) en de onroerende goederen (huis, appartement, grond, …) te splitsen. Tot slot worden de successierechten berekend voor elke erfgenaam, waardoor een voordelig systeem ontstaat dat het te betalen bedrag aan successierechten vaak vermindert.
